Πέμπτη 12 Απριλίου 2007

Space Oddity: Mission to Bring It Down to Earth!




Σήμερα καθώς έψαχνα στο Google, είδα το λογότυπό του να έχει γίνει κοσμο-funky και μετά κατάλαβα...

12 Aπριλίου 2007: 47 χρόνια από τότε που ο Gagarin ταξίδεψε στο διάστημα. Αν ζούσε, σήμερα θα ήταν 73 ετών. Θα είχε πολλά ακόμη να δώσει.


Ο Yuri Alekseyevich Gagarin (09.03.34–27.03.68), ήταν ο Σοβιετικός κοσμοναύτης που έγινε ο πρώτος άνθρωπος στο διάστημα: μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη με το σοβιετικό σκάφος Βοστόκ 1 (μόλις 1.57 εκ στο ύψος, ιδανικός για την μικρή του κάψουλα), και προσγειώθηκε σώος και αβλαβής, μετά από 67 λεπτά τροχιάς σε συνολική διάρκεια αποστολής τα 108 λεπτά.





Κι έτσι κέρδισε την θέση του σαν ένας από τους μεγαλύτερους θρύλους της παγκόσμιας ιστορίας και παραμένει ένας από τους μεγαλύτερους ήρωες της Σοβιετικής Ένωσης. (Πριν το ταξίδι του είχε προηγηθεί η αποτυχημένη εκτόξευση του Sergei Vladimir Ilyushin το ’61, ο οποίος μέχρι το 1999 ζούσε και εργάζοταν στη Μόσχα ως εκπαιδευτής πιλότων δοκιμών. Πέρασε και δεν ακούμπησε ο Ilyushin...).


Πώς ξεκίνησε όμως ο Gagarin? Οι γονείς του δούλευαν σε kolkhozes, αν και όχι οι τυπικοί «χωρικοί», και από το να πιλοτάρει αεροπλάνο για χόμπυ, τελικά μπήκε στη στρατιωτική αεροπορία κι από κει επιλέχθηκε το 1960, μετά από μεγάλη έρευνα, μαζί με άλλους 19 για το Soviet Space Program.


Η αλήθεια είναι ότι στην δυάδα της τελικής επιλογής υπερτερούσε του «αντιπάλου» του ως εμφάνιση, δυνατότητα χειρισμού της προσοχής των μήντια και της καταγωγής του (με επίθετο που θύμιζε Τσαρική αριστοκρατία), οπότε λόγω πολιτικών συνθηκών δεν υπήρχε περίπτωση να μην ληφθούν αυτά υπ’όψιν.








Κι έτσι, με το που είπε τις πρώτες του κουβέντες «Τη βλέπω τη Γη, είναι τόσο όμορφη!», η ανθρωπότητα είχε περάσει πλέον στην εποχή του διαστήματος. Η φράση «Δεν βλέπω κάνεναν Θεό εδώ πάνω» δεν ήταν δική του, αλλά ειπώθηκε από τον Khrushchev σε λόγο του (για την ακρίβεια: «Ο Gagarin πέταξε στο διάστημα, αλλά δεν είδε κανέναν Θεό εκεί πέρα»). Εξ’αιτίας όμως της δημοτικότητας του Gagarin, σύντομα έγινε μέρος του θρύλου του.



Κατά τη διάρκεια της πτήσης του, ήρθε η προαγωγή από Senior Lieutenant σε Major, και με την προσγείωσή του, έγινε αυτομάτως παγκόσμιας εμβέλειας διασημότητα. Η Σοβιετική Ενωση τον περιέφερε ανά τον κόσμο, θέλοντας να προωθήσει το εθνικό θαύμα που προσέφερε ο κομμουνισμός στη χώρα. Αργότερα μια και δεν ήθελαν να σκοτωθεί σε κάποια άλλη αποστολή, τον «κατέβασαν» κι έκτοτε εργαζόταν στην κατασκευή διαστημόπλοιων (περνώντας όπως λένε στην κατάθλιψη και τον αλκοολισμό).




Δεν υπολόγιζαν ότι ένα (αδιευκρίνιστων αιτιών) ατύχημα σε εκπαιδευτική πτήση μόλις το ’68, θα τους στερούσε ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια σοβιετικής προπαγάνδας. Το 2007 μάλιστα, το Κρεμλίνο σταμάτησε περαιτέρω έρευνες για τον θάνατο του κοσμοναύτη.


Το μνημειώδες με τον άνθρωπο αυτό είναι το ότι απετέλεσε την επιτομή της προσπάθειάς μας να ξεφύγουμε από τη Γη και να αρχίσουμε την εξερεύνηση του διαστήματος με τα ίδια μας τα μάτια. Στο πρόσωπό του, η Σοβιετική Ενωση ολοκλήρωσε τις προσπάθειες της πρωτιάς στο διάστημα, που είχε ξεκινήσει το ‘57 με τον πρώτο δορυφόρο φτιαγμένο από ανθρώπους, τον Sputnik, κι αργότερα τη σκυλίτσα Laika με τον Sputnik2, όσο η πανικόβλητη Αμερική έστηνε τη NASA.



Η ανθρωπότητα μέσα σε λιγότερο από δυο ώρες έμαθε ότι μπορείς να ταξιδέψεις στο διάστημα και να γυρίσεις ζωντανός, ότι οι απαντήσεις δεν υπάρχουν σε κάποιο λυσάρι εκεί έξω, και ότι ο πλανήτης μας είναι τραγικά όμορφος από ψηλά... Ο Γιούρι μπορεί να μην περπάτησε στη σελήνη σαν τον Neil Armstrong, αλλά έκανε το πρώτο βήμα για το άγνωστο το γεμάτο αστέρια. Τα έφερε λίγο πιο κοντά μας.


Θα ήθελα πάρα πολύ να ήξερα τι θα μας έλεγε, αν ζούσε σήμερα, ο άνθρωπος που είπε «Θα μπορούσα να πετάω στο διάστημα για πάντα» και που αστειευόμενος μας χάρισε εκείνο το αμίμητο «Δεν ξέρω αν είμαι ο πρώτος άνθρωπος στο διάστημα, ή ο τελευταίος σκύλος...».

Αυτό που ξέρω σίγουρα είναι ότι θλίβομαι όταν βλέπω τον σύγχρονο καταναλωτισμό της δεκάρας (από αξία, γιατί από έσοδα είναι... πανάξιος!), να μην αφήνει τίποτα όρθιο. Αν ζούσε μπορεί και να το έριχνε στη διαφήμιση, δεν το κρίνω από καμμία σκοπιά. Η εποχή πάντως που είμασταν όλοι πιο αθώοι έχει περάσει ανεπιστρεπτί.


Εύχομαι να έχεις βρει τη θέση σου ανάμεσα στ'αστέρια, κάπου εκεί που δε φτάνουμε ακόμη να δούμε. Ανοιξες μια εποχή και το ποτάμι δεν ξαναγυρίζει.


Το αξίζεις!